กระทงใบตองมีมากมายหลายแบบ  ทั้ง 1 มุม 2 มุม  4 มุม  และในวันนี้พิมจะมาสอนทำกระทง 4 มุมก่อนค่ะ  ซึ่งกระทงชนิดนี้จะว่าไปเป็นที่เราเห็นบ่อยที่สุด และพิมคิดว่าเมื่อเราทำเป็นแล้ว น่าจะมีประโยชน์กับตัวเรามากที่สุดเลยค่ะ

:: วัสดุและอุปกรณ์ ::

1. ใบตอง
2. แบบตัด  
3. กรรไกร / มีด
4. ที่เย็บกระดาษ (แม็ก) / ไม้กลัด

"ใบตอง" ... ที่นิยมใช้ จะเป็นใบตองจากต้นกล้วยตานี  หรือไม่ก็กล้วยน้ำว้า ซึ่งจะมีความหนาบางและความเหนียวของใบตองที่เหมาะสมกับการเอามาทำกระทงค่ะ

เริ่มแรกก็ตัดใบตองมาทางนึง  โดยเลือกทางที่แตกน้อยที่สุด สะอาดที่สุด ... ตัดมาแล้วเลื่อยตรงแกนกลางออก ก็จะได้ใบตองทางยาว ๆ ออกมาเป็น 2 ส่วน

แล้วก็นำไปเช็ดด้วยผ้าชุบน้ำบิดหมาด ๆ ให้สะอาดทั้ง 2 ด้าน และเช็ดด้วยผ้าแห้งอีกครั้ง

"แบบตัด" .... ถ้าเราทำกระทงไม่บ่อยนัก  ก็สามารถใช้ภาชนะที่มีปาก-กลมมาเป็นแบบตัดได้  แต่ถ้าเราทำบ่อย ๆ เราก็จะเอาแผ่นฟิวเจอร์บอร์หรือกระดาษแข็ง  ตัดให้มีขนาดเท่าปากภาชนะนั้นแทน เพื่อสะดวกในการเอามาทาบกับใบตอง

"กรรไกร / มีด" ... เป็นอุปกรณ์ที่เอาไว้ใช้ในการตัดแต่งใบตองค่ะ  สมัยโบราณจะใช้มีด  แต่ปัจจุบันใครที่ไม่ชำนาญ หรือกลัวมีดบาด  ใช้กรรไกรจะเร็วกว่า  (ถ้าใช้ถ้วยเป็นแบบตัด  ก็จะต้องใช้มีด และต้องมีเขียงด้วย)

"แม็ก / ไม้กลัด" .... เป็นอุปกรณ์ที่เอาไว้ใช้ในการกลัดมุมกระทงให้ติดกัน  สมัยก่อนจะใช้ไม้กลัด ซึ่งทำจากทางมะพร้าวเหลาเอาใบออก แล้วตัดเฉียง ๆ ให้มีขนาดประมาณ 1 นิ้ว  แต่ปัจจุบันเพื่อความสะดวก จะนิยมใช้แม็กเย็บแทน เพราะว่าหาง่าย และใช้งานสะดวกกว่า  (แต่ก็มีอันตราย หากมองไม่เห็น แล้วตัวแม๊กหลุดไปผสมในอาหาร/ขนม)   แต่จริง ๆ แล้วถ้าใครอยากใช้ไม้กลัดก็ยังมีขายอยู่ตามตลาดสด ห่อละ 10-20 บาทนะคะ  (มักจะมีตามร้านขายพลู ขายหมาก)

:: วิธีตัดใบตอง  ::

อันดับแรก .. ถ้าเราใช้แบบตัดที่เป็นแผ่นฟิวเจอร์บอร์ด หรือกระดาษแข็ง .... ให้เราวางแบบตัดลงบนใบตอง  แล้วเอากรรไกรตัดใบตอง ให้มีขนาดเท่ากับแบบตัดค่ะ  ..... (แรก ๆ อาจจะตัดใบตองได้ครั้งละจำนวนน้อยชิ้น  แต่ถ้าทำจนชำนาญ จะสามารถตัดได้ครั้งละมากกว่า 10-15 ชิ้น)

แต่ถ้าใช้แบบตัดที่เป็นภาชนะ  เช่น ถ้วย กาละมัง จาน ...   ให้เอาใบตองที่ซ้อนกันวางบนเขียงที่มีหน้าเรียบ  แล้ววางภาชนะที่เป็นแบบตัด  (คว่ำ) ทับลงบนใบตอง จากนั้นเอามีดเล็กปลายแหลมที่คม ๆ กรีดรอบภาชนะ .... โดยกะว่าให้คมมีด จิ้มลึกไปจนถึงใบตองชั้นล่างสุด

ซึ่ง .... ตัดออกมาแล้วก็จะได้แบบนี้

:: วิธีจับมุม + เย็บกระทง  ::

1 กระทงใช้ใบตอง 2 ชิ้น  .... ให้เรานำใบตอง 2 ชิ้น มาซ้อนทับกันในลักษณะตามภาพด้านล่างนี้

จากนั้นก็เริ่มจับจีบมุมกระทงมุมแรก  .. โดยการพับตามภาพด้านล่าง

จับจีบแรก (มุมแรก) ได้ แล้วก็ทำการกลัดด้วยไม้กลัด หรือ เย็บด้วยแม็กให้ติดกัน

แล้วก็หันไปจับมุมที่ 2 ต่อ  ซึ่งมุมที่ 2 ก็จะอยู่ตรงข้ามกับมุมที่ 1  ... จับมุม 2 ได้แล้วก็ทำการเย็บให้ติดกัน

แล้วก็จับมุมที่ 3 .... มุมที่ 4 ต่อ

สุดท้ายแล้ว ....... เราก็จะได้กระทงใบตอง 4 มุม ออกมาหน้าตาแบบนี้นะคะ

เมื่อเพื่อน ๆ ลองทำใบแรก ... พิมเชื่อว่า อาจจะมีเบี้ยวซ้ายเบี้ยวขวา  ขนาดมุมไม่เท่ากัน  บางมุมงอเข้า  บางมุมบานออก  แต่เพื่อน ๆ ลองทำไปสัก 4-5 ใบดูนะคะ ทำบ่อย ๆ ทำหลาย ๆ ใบเข้า  อีกหน่อยจะจับจุดได้เองได้ค่ะว่า ทำยังไงถึงจะออกมาสวย ^___^